Juridische Context

Hier wordt de regelgeving omtrent Geestelijke Gezondheidszorg uit de doeken gedaan.

Regelgeving omtrent psychiatrisch verzorgingstehuizen

Het ontstaan van psychiatrisch verzorgingstehuizen (PVT) gaat terug tot 10 juli 1990. Op die datum werden 19 Koninklijke en Ministeriële besluiten van kracht die een wettelijke basis leggen om psychiatrische bedden voor chronische patiënten in de psychiatrische ziekenhuizen af te bouwen. Deze regelgeving maakte het mogelijk bedden op te richten in psychiatrische verzorgingstehuizen. Doelpubliek waren patiënten met een chronische en langdurige problematiek.

De Vlaamse Gemeenschap is bevoegd voor de planning en de erkenning van de psychiatrisch verzorgingstehuizen (PVT), en niet de federale overheid (zie ook Politieke Context). De vlaamse gemeenschap baseert zich echter wel op normen die door de federale overheid zijn bepaald. Het gaat daarbij zowel om programmeringsnormen als erkenningsnormen. Programmeringsnormen leggen het maximum aantal diensten vast. Erkenningsnormen bepalen de criteria waaraan een ziekenhuis moet voldoen om erkend te worden (bv. architecturale voorschriften). Die normen zijn vastgelegd in o.a. volgende ministeriele en koninklijke besluiten (allen van 10 juli 1990):

• In dit Ministerieel Besluit wordt het aantal bedden in psychiatrische verzorgingstehuizen vastgesteld op 0,6 bedden per duizend inwoners..
• Dit Koninklijk Besluit bepaalt de normen waaraan een instelling moet voldoen om erkend te worden als PVT.

Daar bovenop heeft de Vlaamse Regering in dit besluit van 18 februari 1997 de procedure voor de erkenning van een PVT vastgelegd.

Regelgeving omtrent beschut wonen

Ook voor initatieven rond beschut wonen is de Vlaamse overheid bevoegd, maar baseert ze zich op normen die de federale overheid heeft bepaald. Zo is er het Koninklijk besluit van 10 juli 1990 die de normen voor de erkenning van initiatieven van beschut wonen ten behoeve van psychiatrische patiënten vastlegt.

Daar bovenop heeft de Vlaamse Regering in dit besluit van 18 februari 1997 de procedure voor de erkenning van initiatieven van beschut wonen vastgelegd.

Regelgeving omtrent Centra voor geestelijke gezondheidszorg

Alle besluiten en decreten omtrent Centra voor geestelijke gezondheidszorg zijn vastgelegd door de Vlaamse overheid.

Basisregelgeving voor de Centra Geestelijke Gezondheidszorg

In een decreet van 18 mei 1999 wordt vastgelegd waaraan een centrum voor geestelijke gezondheidszorg dient te voldoen om als zodanig erkend te zijn door de regering (er zijn bijvoorbeeld architecturale en administratieve voorschriften, maar ook de plicht om voldoende kwaliteit te leveren zoals vastgelegd in weer een ander decreet: zie volgende paragraaf). Enkel een erkend centrum voor geestelijke gezondheidszorg waarmee de regering een overeenkomst sluit komt in aanmerking voor subsidiëring. In dit decreet staat ook vermeld dat voor de Vlaamse Gemeenschap maximum 26 centra voor geestelijke gezondheidszorg kunnen worden erkend waarvan maximum 2 in Brussel-Hoofdstad. Elk centrum voor geestelijke gezondheidszorg kan echter wel over verschillende vestigingsplaatsen beschikken.

Kwaliteitszorg Centra Geestelijke Gezondheidszorg

Het decreet van 17 oktober 2003 bepaalt aan welke kwaliteit van de gezondheids- en welzijnsvoorzieningen de psychiatrische ziekenhuizen en de centra voor geestelijke gezondheidszorg moeten voldoen.

Subsidies aan de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg

De toekenning van subsidies aan de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg is ook vastgelegd in volgende besluiten:

• Besluit van de Vlaamse regering van 30 maart 2001.
• Besluit van de Vlaamse regering van 10 juli 2001.
• Besluit van de Vlaamse regering van 10 juli 2001.
• Besluit van de Vlaamse Regering van 8 september.

Regelgeving omtrent de Openbare Psychiatrische Zorgcentra Geel en Rekem

In Vlaanderen zijn er ook nog 2 Openbare Psychiatrische Zorgcentra: eentje in Geel en eentje in Rekem. Dit zijn overheidsinstellingen (de Vlaamse regering is hier de werkgever).

Het decreet van 30 april 2004 bevat de regels voor de Openbare Psychiatrische Zorgcentra Geel en Rekem. Dit decreet bepaalt welke taken beide zorgcentra moeten volbrengen, over welke financiele middelen ze kunnen beschikken, enz.

Samenwerkingsakkoord zorgtraject jongeren met psychiatrische problematiek

Het Protocol van 22 februari 2007 is een akkoord tussen de federale overheid, de gemeenschappen en de gewesten, en definieert een zorgtraject voor minderjarigen met psychiatrische problemen die een misdrijf hebben gepleegd. Hier komt dus naast welzijn ook justitie om het hoekje kijken.